Pierwsza Komunia Święta to dla dziecka i całej rodziny ogromne przeżycie. Miesiące przygotowań: strój, przyjęcie, zaproszenia, fotograf, podziękowania… Rodzice dopinają szczegóły, dziecko chodzi na próby w kościele, a w domu coraz częściej pojawiają się rozmowy o tym „wielkim dniu”.
Choć może brzmieć to prozaicznie, kwestia miejsc potrafi wywołać sporo emocji – zwłaszcza w większych lub skomplikowanych rodzinach. Dobrze ustalone zasady pozwalają uniknąć niezręczności w kościele i przy stole, a przede wszystkim zadbać o spokój dziecka, które i tak tego dnia przeżywa bardzo dużo. Jeśli planujesz przyjęcie, warto też wcześniej rozejrzeć się za restauracja na komunię lub sale na komunie, które pomieszczą wszystkich gości.
Poniżej znajdziesz prosty przewodnik, który krok po kroku wyjaśnia, kto gdzie siedzi na Komunii – w kościele, przy ołtarzu i na przyjęciu – oraz podpowiada, jak mądrze poukładać rodzinne miejsca, żeby ten dzień upłynął w dobrej atmosferze.
W większości parafii obowiązuje podobny schemat:
dzieci komunijne siedzą razem w osobnych ławkach – zwykle w pierwszych rzędach,
rodzice dziecka zajmują miejsca tuż za ławkami dzieci,
chrzestni, dziadkowie, rodzeństwo i reszta rodziny siadają w kolejnych ławkach za rodzicami.
W praktyce oznacza to, że:
dziecko komunijne nie siedzi w ławce z rodzicami, tylko z innymi dziećmi z klasy/parafii.
Rodzice są bardzo blisko, ale zazwyczaj nie bezpośrednio obok.
Wielu rodziców ma odruch: „To taki ważny dzień, chcę siedzieć z dzieckiem”.
To naturalne. Ale to, że dzieci siedzą razem, ma swoje powody.
Organizacja i porządek
Gdy dzieci są w jednym miejscu, łatwiej jest:
wywołać je do ołtarza,
ustawić w procesji,
rozdać świece, książeczki, pamiątki,
czuwać nad przebiegiem całej ceremonii.
Jednolity charakter uroczystości
Gdyby każde dziecko siedziało w innym miejscu, przy swojej rodzinie:
trudno byłoby ustawić je w równych rzędach,
łatwo o chaos i rozproszenie,
ciężej byłoby zadbać o powagę i skupienie.
Próby komunijne
Dzieci przed Komunią uczestniczą w próbach, na których dowiadują się:
gdzie siadają,
kiedy wstają,
jak podchodzą do Komunii.
Dzięki temu w dniu uroczystości każde dziecko dokładnie wie, gdzie jest jego miejsce i co ma robić.
Skoro dziecko siedzi w ławce z rówieśnikami, to kto może być najbliżej niego?
Najczęściej pierwszeństwo mają:
rodzice dziecka – w pierwszej ławce przeznaczonej dla rodzin, tuż za dziećmi,
opiekunowie prawni – jeśli dziecko wychowuje np. babcia, rodzina zastępcza lub tylko jeden z rodziców,
chrzestni – często w tej samej ławce co rodzice lub tuż za nimi.
W niektórych parafiach pojawiają się specjalne karteczki / „miejscówki” z nazwiskami lub podpisami typu:
„Rodzice dziecka”
„Chrzestni”
„Rodzina dziecka”
Dlatego warto:
przyjść na próbę komunijną,
zapytać katechetę lub księdza, jak dokładnie będą wyglądały miejsca dla rodzin.
Standardowo – nie. Dziecko siedzi z innymi dziećmi, a rodzice w ławkach tuż za nim.
Są jednak sytuacje, w których dziecko może usiąść obok mamy lub taty, np. gdy:
ma poważne problemy zdrowotne,
ma orzeczenie o niepełnosprawności,
jest w spektrum autyzmu, bardzo się boi lub silnie przeżywa uroczystość.
W takich przypadkach:
najlepiej wcześniej porozmawiać z księdzem lub katechetką.
Wiele parafii w takich sytuacjach robi indywidualne wyjątki.
W czasie Mszy są momenty, gdy dzieci:
ustawiają się przy ołtarzu,
stają przed stopniami,
tworzą półkole.
Najczęściej wtedy:
dzieci stoją/klęczą obok siebie, w ustalonej wcześniej kolejności,
dorośli pozostają w ławkach,
tylko przy szczególnych momentach (np. błogosławieństwo rodziców) mogą podejść bliżej – jeśli taki element przewidziano.
Prosta zasada:
przy ołtarzu dziecko komunijne jest w grupie rówieśników, a nie z rodziną.
Drugi ważny temat: rozsadzanie gości na przyjęciu.
Najczęściej wygląda to tak:
dziecko komunijne siedzi w honorowym miejscu – na środku stołu lub przy specjalnie przygotowanym miejscu,
po jednej stronie dziecka – mama,
po drugiej stronie – tata.
Jeśli rodzice są po rozwodzie albo relacje są napięte, można to rozwiązać inaczej (o tym za chwilę).
Blisko dziecka warto posadzić także:
chrzestną,
chrzestnego,
dziadków,
starsze rodzeństwo.
Świetnym pomysłem jest przygotowanie planów miejsc z imionami – to oszczędza stresu i zamieszania w dniu przyjęcia.
To bardzo częsta i bardzo delikatna sytuacja. Pojawia się pytanie:
kto „ma prawo” siedzieć przy dziecku – mama czy tata?
W kościele najczęściej:
w ławce dla rodziców są oboje rodzice,
jeśli nie chcą siedzieć obok siebie, mogą:
usiąść po dwóch stronach przejścia,
wybrać dwie różne ławki,
tak, aby dziecko czuło obecność obojga, ale nie było świadkiem konfliktu.
Najważniejsze:
Dzień Komunii to nie jest dobry moment na rozliczanie przeszłości i udowadnianie czegokolwiek byłemu partnerowi.
Na przyjęciu, możliwe scenariusze:
Klasycznie – mama z jednej strony, tata z drugiej
Jeśli relacje są poprawne, to najlepsze rozwiązanie – dziecko ma przy sobie oboje rodziców.
Mama obok dziecka, tata bardzo blisko
Na przykład tata siedzi po skosie, po drugiej stronie stołu. Dla dziecka ważne jest, że oboje są blisko, nawet jeśli nie siedzą ramię w ramię.
Dwa stoliki rodzinne
Zdarza się, że jeden stolik zajmuje rodzina mamy, drugi – rodzina taty, a dziecko przemieszcza się między nimi.
Warto dobrze to przemyśleć, by nie przeciążać dziecka emocjonalnie.
Chrzestni mają ważną rolę, ale zwykle nie siedzą bezpośrednio obok dziecka w kościele.
Najczęściej wygląda to tak:
w kościele:
najbliżej dziecka – rodzice,
zaraz za nimi lub obok – chrzestna i chrzestny,
dalej – pozostali goście.
na przyjęciu:
chrzestnych sadza się blisko dziecka, najlepiej przy tym samym stole,
często przy tej samej „stronie stołu”, co rodzice, by kontakt był swobodny.
Jeśli bardzo zależy Ci, aby chrzestna/chrzestny siedzieli bliżej dziecka w kościele, można to spróbować wcześniej uzgodnić z parafią. Trzeba jednak pamiętać, że miejsca dla dzieci i rodziców są zwykle dokładnie ustalone.
Żeby oszczędzić sobie nerwów w dniu Komunii:
Idź na próbę komunijną, dzięki temu:
zobaczysz, gdzie dokładnie siedzi dziecko,
dowiesz się, gdzie są ławki dla rodziców i rodzin,
możesz dopytać: „Jak to u nas wygląda? Kto siedzi obok dzieci komunijnych?”
Warto wcześniej powiedzieć chrzestnym, dziadkom, rodzeństwu:
gdzie będą siedzieć,
które ławki są dla rodziców,
jak będą wyglądały miejsca przy stole.
Unikasz wtedy scen typu:
„Ja chcę siedzieć bliżej!”, „To ja jestem ważniejsza/y!”.
Pamiętaj, co jest najważniejsze
Wszystkie układy, sympatie i antypatie dorosłych są drugorzędne.
Pierwsza Komunia Święta to dzień dziecka.
Najważniejsze, żeby czuło się kochane, spokojne i zaopiekowane.
Czy babcia może siedzieć obok dziecka komunijnego?
W kościele – raczej nie, bo dzieci siedzą razem.
Na przyjęciu – jak najbardziej, babcię można posadzić bardzo blisko wnuka/wnuczki.
Czy można „zarezerwować” miejsca w kościele?
W wielu parafiach ławki dla rodziców i rodzin są z góry zarezerwowane.
Zdarza się też, że kto przyjdzie wcześniej, ten zajmuje miejsce.
Najlepiej zapytać w kancelarii albo na spotkaniu organizacyjnym.
Czy dziecko komunijne może siedzieć z rodzeństwem?
Standardowo – nie, bo dzieci siedzą razem jako grupa.
W wyjątkowych sytuacjach (np. silny lęk, trudności rozwojowe) proboszcz może zrobić indywidualny wyjątek.
W kościele:
dziecko komunijne siedzi z innymi dziećmi,
rodzice – tuż za dzieckiem,
chrzestni, dziadkowie i reszta rodziny – w kolejnych ławkach.
Przy ołtarzu:
dzieci są razem, w grupie,
rodzina zostaje w ławkach.
Na przyjęciu komunijnym:
dziecko komunijne najczęściej siedzi między mamą a tatą,
bardzo blisko dziecka warto posadzić chrzestnych i dziadków.
Na końcu warto pamiętać o jednym:
spokojne, wcześniejsze ustalenie kto gdzie siedzi, to mniej stresu i dla dorosłych, i dla dziecka. A im mniej nerwów, tym więcej miejsca na radość z tego, co w tym dniu najważniejsze – przyjęcia przez dziecko Jezusa w Komunii Świętej.
dolnośląskie: Wrocław, Wałbrzych, Legnica, Jelenia Góra, Lubin, kujawsko-pomorskie: Bydgoszcz, Toruń, Włocławek, Grudziądz, Inowrocław, lubelskie: Lublin, Chełm, Zamość, Biała Podlaska, Puławy, lubuskie: Gorzów Wielkopolski, Zielona Góra, Nowa Sól, Żary, Żagań, łódzkie: Łódź, Piotrków Trybunalski, Pabianice, Tomaszów Mazowiecki, Bełchatów, małopolskie: Kraków, Tarnów, Nowy Sącz, Oświęcim, Chrzanów, mazowieckie: Warszawa, Radom, Płock, Siedlce, Pruszków, opolskie: Opole, Kędzierzyn-Koźle, Nysa, Brzeg, Kluczbork, podkarpackie: Rzeszów, Przemyśl, Stalowa Wola, Mielec, Tarnobrzeg, podlaskie: Białystok, Suwałki, Łomża, Augustów, Bielsk Podlaski, pomorskie: Gdańsk, Gdynia, Sopot, Słupsk, Tczew, śląskie: Katowice, Częstochowa, Sosnowiec, Gliwice, Zabrze, świętokrzyskie: Kielce, Ostrowiec Świętokrzyski, Starachowice, Skarżysko-Kamienna, Sandomierz, warmińsko-mazurskie: Olsztyn, Elbląg, Ełk, Iława, Ostróda, wielkopolskie: Poznań, Kalisz, Konin, Piła, Ostrów Wielkopolski, zachodniopomorskie: Szczecin, Koszalin, Stargard Szczeciński, Kołobrzeg, Świnoujście
dolnośląskie: Wrocław, Wałbrzych, Legnica, Jelenia Góra, Lubin, kujawsko-pomorskie: Bydgoszcz, Toruń, Włocławek, Grudziądz, Inowrocław, lubelskie: Lublin, Chełm, Zamość, Biała Podlaska, Puławy, lubuskie: Gorzów Wielkopolski, Zielona Góra, Nowa Sól, Żary, Żagań, łódzkie: Łódź, Piotrków Trybunalski, Pabianice, Tomaszów Mazowiecki, Bełchatów, małopolskie: Kraków, Tarnów, Nowy Sącz, Oświęcim, Chrzanów, mazowieckie: Warszawa, Radom, Płock, Siedlce, Pruszków, opolskie: Opole, Kędzierzyn-Koźle, Nysa, Brzeg, Kluczbork, podkarpackie: Rzeszów, Przemyśl, Stalowa Wola, Mielec, Tarnobrzeg, podlaskie: Białystok, Suwałki, Łomża, Augustów, Bielsk Podlaski, pomorskie: Gdańsk, Gdynia, Sopot, Słupsk, Tczew, śląskie: Katowice, Częstochowa, Sosnowiec, Gliwice, Zabrze, świętokrzyskie: Kielce, Ostrowiec Świętokrzyski, Starachowice, Skarżysko-Kamienna, Sandomierz, warmińsko-mazurskie: Olsztyn, Elbląg, Ełk, Iława, Ostróda, wielkopolskie: Poznań, Kalisz, Konin, Piła, Ostrów Wielkopolski, zachodniopomorskie: Szczecin, Koszalin, Stargard, Kołobrzeg, Świnoujście